عبور اقتصاد جهانی از بحران کرونا به یاری تجارت درمانی
به گزارش هاست لینوکس، بیماری همه گیر کووید-19 دنیا را به یک قلمرو پرمخاطره و ناشناخته کشانده است و عملاً هیچ کشوری در دنیا نیست که از این بحران جدید آسیب ندیده باشد.
بیش از نیمی از جمعیت دنیا اکنون به نوعی تحت مقررات محدودنماینده هستند و همه کشورهای دنیا -اعم از ثروتمند یا فقیر- وارد رکود اقتصادی شده اند؛ رکودی که تنها راه محدود کردنش، همکاری با یکدیگر است. آنچه در کشور چین -به عنوان اولین کانون شیوع بیماری کووید-19 رخ داد- اهمیت همکاری برای عبور از این بحران را به ما یادآور می گردد.
برقراری قرنطینه کامل در استان هوبئی به مدت دو ماه و مقررات سختگیرانه برای رفت وآمد در سایر استان ها چین باعث شد که سود شرکت های صنعتی این کشور در ماه های ژانویه و فوریه (اواسط دی ماه تا اواسط اسفندماه) در مقایسه به دوره مشابه سال قبل 40 درصد کاهش یابد. کارخانه های چینی حتی پس از بازگشایی در ماه مارس، به دلیل درگیر بودن مشتریان خارجی با بحران کرونا، مسائلی همچون لغو یا تعویق سفارشات و معوق شدن پرداخت ها را پیش روی خود دیدند.
بنابراین باید به این نکته توجه داشت که حتی اگر شرایط سلامت عمومی در چین بهبود پیدا کند، بهبود اقتصاد این کشور دست کم تا حد تعیینی به بهبود اقتصاد سایر کشورهای دنیا بستگی خواهد داشت. با توجه به اینکه درهم تنیدگی اقتصاد دنیای، این قضیه درباره تک تک کشورهای دنیا نیز صدق می نماید. یعنی اگر ویروس کرونا در داخل یک کشور هم کنترل گردد، تداوم مشکل در سایر کشورها دنیا -و احتمالاً شکل گیری موج های بعدی شیوع ویروس کرونا- به توقف فرایند بهبود در آن کشور منجر خواهد شد.
زنجیره های تأمین دنیای نیز همین نکته را به ما می گویند. حتی پیش از همه گیری کووید-19 نیز زنجیره های تأمین دنیای از دو سال کشمکش تجاری میان چین و آمریکا تأثیر پذیرفته بودند. اکنون آنها با ترکیبی از مسائل شامل توقف فراوری، اختلال در حمل ونقل و سقوط تقاضای دنیای مواجهند. برآورد سازمان تجارت دنیای این است که تجارت بین المللی در امسال میلادی می تواند تا 32 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یابد. از طرفی نرخ بیکاری در بسیاری از کشورها سر به آسمان کشیده است و تنها در آمریکا ظرف چهار هفته 22 میلیون تقاضا برای دریافت مستمری بیکاری به ثبت رسیده است.
در این شرایط حساس، ماه بهتر از هر زمان دیگری متوجه شده ایم که سرنوشت کشورهای دنیا تا چه اندازه با یکدیگر گره خورده و وابسته است. برخلاف تفکرات بعضی افراد، هیچ کشوری نمی تواند به تنهایی پیروز گردد. در روزهایی که دنیا با یک رکود شدید و یک فاجعه انسانی مبارزه می نماید، مواضع سیاسی ناسیونالیستی آخرین چیزی است که ما باید به آن فکر کنیم.
تنها راه حداقل سازی اثرات بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا، همبستگی بین کشورهاست. دولت ها برای حمایت از شهفرایندان خود باید با یکدیگر همکاری نمایند تا بتوانند راه حلهایی را توسعه دهند که به نفع همه باشد. نخستین گام، حذف تعرفه های حمایت گرایانه و سایر موانع تجاری است تا از این طریق کالاهای حیاتی -به ویژه اقلام و تجهیزات پزشکی و دارویی، غذا و سایر اقلام ضروری- راحت تر به دست کسانی که به آنها احتیاج دارند، برسد. تا زمانی که تک تک مردم ایمن نباشند، هیچ کس به تنهایی در برابر این بیماری ایمن نخواهد بود.
یکی دیگر از مصادیق همبستگی در شرایط کنونی این است که برای حفظ شغل ها، درآمدها و معیشت افراد در سراسر دنیا کوشش کنیم. این کار مستلزم اتخاذ تمهیدات مختلفی است که از جمله آنها می توان به اقدامات عملی برای فعال نگاه داشتن کسب وکارهای کوچک و متوسط اشاره نمود؛ نکته ای که اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) نیز بر آن تأکید ویژه دارد.
در اقتصادهای عظیم دنیا، کسب وکارهای کوچک و متوسط سهم قابل توجهی در اشتغال افراد دارند و بسیاری از کالاها و خدماتی که ما هرروز مصرف می کنیم را فراوری می نمایند. برای اینکه اطمینان حاصل کنیم که رکود اقتصادی منجر به بروز آسیب های ساختاری نمی گردد، کسب وکارهای کوچک و متوسط باید مورد حمایت قرار گیرند. البته مسئله چیزی فراتر از حفظ کسب وکارهای فعلی برای یک مدت تعیین و بازگرداندن آنها به شرایط عادی است. همچنان که مشغول ترسیم یک جهت مناسب برای خروج از بحران کووید-19 هستیم، هدفمان باید خلق یک آینده بهتر برای دنیا باشد؛ آینده ای که نه با رقابت های منفی و سوءاستفاده کشورها از تجارت به عنوان اسلحه ای علیه دیگران، بلکه با همکاری هایی که منافع متقابل را تأمین می نماید، ساخته می گردد.
در حالی که برای احیای چندجانبه گرایی کوشش می کنیم، باید ساختار چندجانبه گرایی را به گونه ای اصلاح کنیم که ابعاد متعدد وابستگی متقابل کشورها به یکدیگر را به رسمیت بشناسد و بازتاب دهد. اولین و مهم ترین مسئله این است که تجارت آزاد و پایدار -که یک راه حل ثابت شده برای توانمندسازی همه کشورها اعم از عظیم یا کوچک، ثروتمند یا فقیر در جهت دستیابی به رشد اقتصادی مناسب و کاهش فقر است- باید در سطح دنیا تضمین گردد. تجارت در واقع زیربنای صلح و ثبات دنیای است زیرا باعث می گردد که همه کشورها سهمی از یک نظام دنیای یکسان داشته باشند.
برای دستیابی به این هدف، مسائلی فراتر از لغو تعرفه های تجاری، برداشتن موانع اداری و برطرف محدودیت های فرامرزی که جریان آزاد کالاهای مصرفی اساسی، کالاهای صنعتی و به ویژه انتقال فناوری را دچار اختلال می نماید، باید مد نظر قرار گیرد. کشورها باید این واقعیت را متوجه شوند که یا همه ما به وسیله بهبود دسترسی همگانی به ابزارهایی که برای بهبود کیفیت زندگی و توسعه صنایع و نوآوری ضروری است، برنده می شویم و یا همه با هم شکست می خوریم و رفاهمان کاهش می یابد.
بهبود قابل توجه دسترسی به منابع اقتصادی به ویژه در اقتصادهای نوظهور دنیا که با شکاف تأمین اقتصادی بیش از 1 تریلیون دلاری مواجهند، در این شرایط از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ناکافی بودن حجم تجارت و منابع اقتصادی برای سرمایه گذاری های جدید، آسیب زیادی به کسب وکارها -به ویژه کسب وکارهای کوچک و متوسط- وارد می نماید و توانایی آنها برای نوآوری و توسعه فعالیت هایشان در دوران رونق و بقا در دوران رکود را کاهش می دهد. به همین دلیل است که اتاق بازرگانی بین المللی از بانک ها خواسته است که تأمین اقتصادی کوتاه مدت و فوری شرکت ها را به منظور کاهش اثرات بسیار نامطلوب بحران کووید-19 تقویت نموده و این امکان را برای آنها فراهم نمایند که در دوران کمبود نقدینگی همچنان به فعالیت های تجاری خود ادامه دهند.
البته در این زمینه باید اقدامات بسیار بیشتری صورت گیرد. در جریان بحران اقتصادی دنیای 2008 اگرچه تقویت تأمین اقتصادی فعالیت های تجاری نقش یک کاتالیزور را برای بهبود اقتصاد دنیای ایفا کرد، اما پس از آن دیگر پیشرفت بیشتری در این زمینه حاصل نشد. برای تضمین بهبودی پایدار از این بحران و توسعه یک ساختار مستحکم و فراگیر در اقتصاد دنیای در بلندمدت، تأمین اقتصادی فعالیت های تجاری باید یک صندلی دائمی در برنامه های دنیای داشته باشد.
احیای چندجانبه گرایی و تضمین تجارت آزاد، اهدافی کاملاً دست یافتنی هستند. برای دستیابی به این اهداف احتیاجی به قوانین جدید و منابع جدید نیست؛ تنها با تعهد و همبستگی می توان این اهداف را محقق کرد. در ازای این تعهد و همبستگی، ما به توسعه پایدار و فراگیر دست پیدا می کنیم که این یک دستاورد بسیار عظیم خواهد بود.
اهمیت یاری های بشردوستانه در دوران بحران، از مدت ها قبل به اثبات رسیده است. اکنون نیز در بحبوحه بحرانی که کل دنیا را گرفتار نموده، همه ما باید اهمیت تجارت بشردوستانه را درک کنیم.
منبع: اتاق بازرگانی ایران