انفعال دامن همه را می گیرد
به گزارش هاست لینوکس، اگر ساکن یک پنت هاوس باشید و طبقه اول برج تان آتش بگیرد، ممکن است تصمیم بگیرید به استخر رو باز خانه تان بروید و از مهتاب یا غروب نارنجی آفتاب لذت ببرید چرا که آتش ربطی به شما ندارد و از شما بسیار دور است.
ممکن است ساکنان طبقه اول در مسافرت باشند و ساکنین طبقات دیگر هم مانند شما فکر نمایند، درنتیجه در آن شب مهتابی یا غروب دل انگیز تماسی با آتش نشانی گرفته نمی گردد و آتش تک تک طبقات را به سرعت طی می نماید، بدون آنکه رحم و شفقتی داشته باشد تمام ساکنان طبقات را غافلگیر می نماید و به شما می رسد. آیا راه فراری دارید؟ فرزندان مان نیز مانند ما در طول زندگی شان شاهد بسیاری از ناملایمات و ناعدالتی ها هستند؛ گاهی این ناعدالتی ها در حق خودشان است و گاهی آنها شاهدان ماجرا هستند، مثلا شاهدان یک قلدری آنلاین یا خشونت در فضای مجازی.
مطمئنا با فراگیری استفاده از فضای مجازی و حضور مداوم رسانه در زندگی روزمره مان شاهد این رفتارها هستیم و فرزندانمان نیز به عنوان کاربران جدی اینترنت شاهدان و ناظران این رفتارها و اتفاقات هستند اما آنها چه واکنشی نشان می دهند؟ در استخر روباز می مانند یا به آتش نشانی زنگ می زنند؟
پاسخ به این پرسش به ارزش هایی بستگی دارد که در زندگی فرزندتان آنها را نهادینه نموده اید و مهارت هایی که برای رسیدن به این ارزش ها به او آموخته اید. آیا این که فرزندتان تاثیرگذار باشد و در موقعیت هایی که شاهد یک قلدری یا خشونت است، واکنش نشان دهد، برای شما مهم است؟ و تا چه اندازه واکنش و حمایت از سمت فرزندتان صحیح است؟ پاسخ به این پرسش احتیاج به این دارد که در ابتدا فرد درک درستی از خشونت و قلدری آنلاین و تاثیرات آن داشته باشد، در مرحله دوم بتواند احساسات و شرایط خود را مدیریت نموده و با ذهنی آرام و فکری باز با مساله روبه رو گردد و سپس تصمیم بگیرد که رفتار و حرکت صحیح که کمترین آسیب را به خود، فرد قربانی و فرد مهاجم وارد کند، کدام است. درباره تعریف درست و دقیق خشونت آنلاین و قلدری مجازی مفصل صحبت کردیم اما درباره نحوه تاثیرگذرای بهتر است نکاتی را مرور کنیم.
برای تاثیرگذاری هرچه بهتر:
آموزش یک ابزار یا مهارت تصمیم گیری تعاملی به صورت گام به گام و آنلاین که به دانش آموزان یاری کند تا استراتژی هایی را برای مداخله در موقعیت های مختلف مزاحمت اینترنتی انتخاب نمایند.
در نظر دریافت یک ساعت درسی در کلاس که مهارت تصمیم گیری را در آن تمرین نمایند.
هدایت والدین چراکه آنها می توانند هرچه بهتر به بچه ها یاری نمایند. والدین در صورت هدف یا مشاهده آزارواذیت اینترنتی از بچه های خود حمایت نموده و به آنها راه هایی برای تاثیرگذاری نشان می دهند.
مجموعه ای از پوسترهای قابل چاپ برای کلاس که روش های کم خطر مداخله را هنگامی که دانش آموزان شاهد آزارواذیت اینترنتی هستند، تبلیغ می نمایند.
تأثیرگذاری فرزندانمان از سه یافته کلیدی که از مطالعه بر روی قلدری آنلاین حاصل شده بهره می گیرد: اول این که نوجوانان وقتی شاهد آزار و اذیت اینترنتی هستند میل به مداخله دارند اما برای مداخله به حمایت احتیاج دارند. دوم، در کوشش برای این که نوجوانان بیشتر میل به مداخله و تاثیرگذرای در موقعیت های قلدری آنلاین داشته باشند، باید موانعی که آنها بر سر راه خود می بینند را درک کنید و انگیزه های آنها را پرورش دهید و سوم، هنجارهای اجتماعی و نگاه گروه دوستان و آنچه که هر نوجوان در دید عموم برای خود و شخصیت خود ساخته است، به شدت در تصمیم گیری اش در خصوص و نحوه مداخله تاثیر دارد اما همیشه باید در نظر داشت که حقارت و بی رحمی آنلاین، حتی اگر فقط یک شوخی یا فقط یک ماجرا باشد، می تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد و فرزندان ما باید این را بدانند که می توانند برای یاری به دیگران، هنگام مشاهده مزاحمت اینترنتی تأثیرگذار باشند.
موانع تاثیرگذاری
در مطالعه ای که بر روی گروهی از دانش آموزان کانادایی انجام شد، یکی از یافته های کلیدی این بود که تعداد قابل توجهی از آنها وقتی شاهد آزارواذیت اینترنتی هستند قصد مداخله دارند اما تعداد کسانی که واقعا عمل می نمایند به طور قابل توجهی کمتر است. وقتی از دانش آموزان علت این که چرا تمایلی به مداخله ندارند پرسیده شد، ابراز داشتند که به من ارتباطی نداشت.
همچنین روابطی که در بین دانش آموزان وجود داشت نیز باعث پیچیدگی شرایط بود، نیمی از آنها ابراز داشتند که در بسیاری از موارد مطمئن نیستند که این یک موقعیت قلدری و آزارواذیت اینترنتی واقعی است یا تنها یک نمایش است، بیشتر جوانان قلدری را مختص سنین پائین می دانند و عقیده دارند این کارها بیشتر از سمت بچه ها اتفاق می افتد و مواردی که در فضای مجازی شاهد آن هستیم بیشتر نمایشی از سمت نوجوانان است.
قلدری کردن در لباس نمایش یا ابزاری برای جلب توجه نه تنها مانعی برای مداخله دیگران فراهم می نماید، بلکه می تواند منجر به شرایط بسیار دردناکی گردد که در آن جوانان با هر دو طرف ماجرا درگیرشده و تمایلی برای جبهه دریافت ندارند یا با برهم زدن توازن قدرت بدون در نظر دریافت عواقب و شرایط درست، اوضاع را بدتر می نمایند.
روش های ازبین بردن موانع
یکی از بدترین عواقب آزارواذیت اینترنتی این است که شخص هدف هم به عنوان قربانی و هم به عنوان شاهد نتواند کاری انجام دهد و خود را ناتوان بداند. این ناتوانی می تواند از ضعف روحیه شخصی یا نداشتن مهارت بیاید که در هر دو حالت باعث سرخوردگی و تلنباری خشم افسردگی و ناتوانی در فرد می گردد.
دو دلیلی که برای مداخله نکردن ذکر شد، به من ارتباطی نداشت و فقط یک نمایش بود ارتباط تنگاتنگی با ازبین بردن اخلاق و عدم همدلی آنلاین دارد. بعضی از جنبه های ارتباطات دیجیتال می تواند به دام های همدلی منجر گردد که باعث می گردد نوجوانان در شرایطی خاص که احساس می نمایند باید همدلی شان را بروز دهند از آن جلوگیری نمایند.
باوجود این که آنچه به صورت آنلاین اتفاق می افتد ممکن است عواقب واقعی داشته باشد اما شاید این احساس در نوجوانان وجود داشته باشد که واقعا واقعی نیست. عدم بازخورد حسی می تواند باعث گردد کمتر احساس دیگران را هنگام آنلاین بودن تشخیص دهد. این شرایط معمولا هنگامی رخ می دهد که ما بی حرکت نشسته و روی یک صفحه تمرکز نموده ایم و حتی ممکن است در شناسایی احساسات خود با مشکل روبه رو شویم.
تمرکز اصلی بر پرورش تاثیرگذاری جوانان به وسیله فرآیند تصمیم گیری و پرسیدن این سوالات است که آیا تعیین است چه کسی قلدر است و چه کسی هدف است؟ و آیا فکر می کنید هدف در حال حاضر تهدید شده یا در معرض خطر است؟ همچنین می توان در یک کلاس درس یا گروهی از نوجوانان یا جمع خانوادگی سناریوهای مختلف را مطرح و تمرین و بازی کرد تا بینش دقیق تری درباره قلدری و روش های تاثیرگذاری پیدا کرد.
تاثیرگذاری در مقابل قلدری و آزار و اذیت اینترنتی زمانی نتیجه بهتری خواهد داشت که علاوه بر فرزندان، والدین نیز در این چرخه سهیم باشند، اصلاح اجتماع با تاثیرگذرای و مسوولیت پذیری تمام افراد اتفاق می افتد.
زهرا صالحی نیا - کارشناس سواد رسانه / ضمیمه چاردیواری روزنامه هاست لینوکس
منبع: جام جم آنلاین