جهش به یک کامپیوتر سریع تر؛ چطور کل هارد را روی SSD کلون کنیم؟ - هاست لینوکس

به گزارش هاست لینوکس، اگر سیستم شما کند است و مقصر اصلی این موضوع را هارد آن می دانید و قصد دارید برای رفع کردن این مشکل از یک SSD بهره ببرید احتیاج است تا ابتدا اطلاعات درون هارد خود را روی SSD کلون کنید. این یعنی اطلاعات را از درون هارد به درون SSD کپی کنید. برای انجام این کار باید بدانید کلونینگ چگونه انجام می گردد که در این مطلب قصد داریم به شما نحوه انجام این کار را آموزش دهیم.

مزیت SSD به هارد دیسک معمولی؛ سرعت بسیار بالا

سیستم کامپیوتر از قطعات مختلفی تشکیل شده است؛ از قطعات بیرونی نظیر ماوس و صفحه کلید و مانیتور که بگذریم، آنچه که درون کیس شما وجود دارد به عنوان قطعات داخلی یک کامپیوتر شناخته می گردد. این قطعات شامل مادربرد، پاور، پردازنده، رم، هارد، SSD و… شده و انواع و اقسام مختلفی هم دارند.

در بین این قطعات، آنچه که باعث می گردد سرعت کلی سیستم تان ارتقا پیدا کند، SSD است چرا که عملیات خواندن و نوشتن درون محل ذخیره سازی اتفاق می افتد و هر وقت که بخواهید اطلاعات تان را پیدا کنید باید آن ها را از محل ذخیره سازی فرا بخوانید. در نتیجه اگر محل ذخیره سازی شما کند باشد، سرعت دسترسی به اطلاعات هم بسیار کم خواهد بود. اگرچه رم و پردازنده هم در سرعت سیستم تأثیر دارند اما معمولا این قطعات در انجام کار با یک برنامه تأثیر خود را نشان می دهند و از اهمیت فوق العاده زیادی هم برخوردار هستند.

هارد دیسک هم محل ذخیره سازی به شمار میرود اما این قطعات با یک موتور کار می نمایند که یک دیسک مغناطیسی را که درون آن ها قرار گرفته است می چرخانند و یک هد هم روی آن ها حرکت می نماید تا اطلاعات را بخواند. این چرخش اگرچه در بعضی از هاردها حتی به 10 هزار دور در دقیقه هم می رسد اما باز هم سرعت خواندن و نوشتن در این هاردها آنقدر پایین هست که کاربر را کلافه کند. در مقایسه با HDD یا همان هارد دیسک های معمولی، SSDها فوق العاده سریع تر هستند. این قطعات برخلاف HDDها که مکانیکی هستند، الکترونیکی اند و هیچ بخش محرکی ندارند. این قطعات از تراشه های حافظه فلش استفاده می نمایند که همین موضوع سبب می گردد سرعت آن ها در مقایسه با HDDها به شکل قابل توجهی سریع تر باشد.

برای اینکه تفاوت بین این دو محل ذخیره سازی را بهتر متوجه شوید باید بگوییم در حال حاضر یک هارد معمولی از سرعت خواندن و نوشتن تقریبا 100 مگابایت بر ثانیه بهره می برد در حالی که در سریع ترین هارد معمولی این مقدار به 300 مگابایت بر ثانیه می رسد.

اگر یک SSD را به همان رابط ساتای مشابه متصل کنید، سرعتی معادل 500 مگابیت بر ثانیه را دریافت خواهید کرد.

البته 500 مگابیت بر ثانیه سرعتی است که از یک SSD معمولی باید انتظار داشته باشید چون مدل های نوتر با رابط M.2 NVMe که از خطوط PCIe استفاده می نمایند، چندین برابر حتی از SSDهای ساتا هم سریع تر هستند به گونه ای که سرعت خواندن و نوشتن در آن ها به بیش از 3000 و 1200 مگابایت بر ثانیه هم می رسد.

سیستم عامل چگونه می تواند از یک حافظه ذخیره سازی سریع تر سود ببرد؟

اگر تست سرعتی را که در بالا تصویر مربوط به آن قرار داده شده مشاهده کنید، می بینید که مواردی که در کنار آن ها 1M قرار داده شده مربوط به سرعت انتقال فایل های بزرگ است و آن هایی هم که 4K دارند، برای نمایش سرعت انتقال فایل های کوچک تر در نظر گرفته شده اند که معمولا فایل های سیستمی، اطلاعات وب گردی و یک سری موارد دیگر را شامل می شوند.

در مقایسه با فایل های بزرگ تر، این فایل های کوچک تر بیشتر و با فرکانس بیشتری استفاده می شوند و اگر بخواهید از یک محل ذخیره سازی کند بهره ببرید، باید دائما با یک سیستم عامل کند سر و کله بزنید که برای اجرای یک برنامه ساده هم عملکرد سریعی ندارد. یکی SSD به لطف سرعت بسیار بالایی که در مقایسه با یک هارد معمولی دارد، می تواند با سرعت بالایی اطلاعات را خوانده و بنویسد. در نتیجه سرعت سیستم عامل هم به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می نماید و کامپیوتر شما در انجام کارهای مختلف نظیر وب گردی، اجرای اپلیکیشن ها و بازی ها، گشت و گذار در منوهای مختلف سیستم و… عملکرد بسیار سریعی خواهد داشت.

سرعت جست و جوی اطلاعات در یک SSD هم تقریبا 1 میلی ثانیه است در حالی که این مقدار در یک HDD یا همان هارد معمولی به 20 میلی ثانیه می رسد. به عبارتی دیگر یک SSD چندین برابر یک هارد معمولی کارها را سریع تر برایتان انجام می دهد. تصور کنید اگر یک SSD با رابط M.2 NVMe PCIe روی سیستم خود نصب کنید که سرعت بسیار بالایی هم دارد، قطعا تجربه شما از کار با سیستم فوق العاده لذت بخش تر خواهد بود.

چگونه اطلاعات را از هارد بدون احتیاج به کامپیوتر درون SSD کلون کنیم؟

ساده ترین راه برای کلون کردن اطلاعات از هارد دیسک در SSD بدون احتیاج به کامپیوتر، استفاده از داک دوطرفه HDD/SSD است. یک داک که از قابلیت کلونینگ هم پشتیبانی می نماید تا بتوانید خیلی راحت اطلاعات را از یک دستگاه به دیگری منتقل کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که هارد را به درون محفظه منبع و SSD را هم به محفظه مقصد یا هدف متصل کنید. حالا دکمه کلون را فشار دهید تا فرایند شروع گردد. سرعت کلون شدن اطلاعات بستگی به ظرفیت HDD منبع دارد.

چگونه اطلاعات را با استفاده از اپلیکیشن Clonezilla از هارد درون SSD کلون کنیم؟

Clonezilla یک اپلیکیشن عالی و مبتنی بر سیستم عامل است که به شما در کلون کردن اطلاعات از هارد روی SSD یاری می نماید. اما قبل از اینکه با این اپلیکیشن به کلون کردن اطلاعات خود اقدام کنید احتیاج است که یک کابل یا آداپتور برای اتصال SSD به سیستم خود تهیه کنید. هارد کنونی شما که به سیستم متصل هست و احتیاجی به کابل ندارد.

اگر سیستم شما دسکتاپ باشد، انجام این کار بسیار راحت تر خواهد بود چرا که فقط باید یک کابل ساتا پیدا نموده یا بخرید تا بتوانید SSD را به سیستم وصل کنید. البته اگر از SSD با رابط M.2 استفاده می کنید باید آن را روی مادربرد سیستم خود نصب کنید. محل نصب SSDهایی با رابط M.2 هم کاملا روی برد معین است اما اگر نمی توانید آن را بیابید کافی است به وب سایت تولیدنماینده مادربرد خود سری بزنید تا نام هر قسمت را برایتان معین کند.

اما اگر بخواهید این فرایند را روی یک لپ تاپ انجام دهید واقعاً کار سخت و پیچیده ای خواهد بود چون معمولا لپ تاپ ها فقط یک کانکتور ساتا دارند که معمولا HDD از آن طریق به سیستم متصل می گردد. برای اینکه بتوانید SSD را به سیستم متصل کنید باید یک آداپتور USB به ساتا بهره ببرید اما اگر SSD یادشده M.2 باشد، می توانید آن را درون درگاه جداگانه ای قرار دهید.

اگر بخواهید بین SSD ساتا و M.2 یکی را انتخاب کنید، پیشنهاد ما این است که سراغ مدل دوم بروید چرا که سرعت بسیار بالایی دارد و قطعا تجربه لذت بخش تری برای شما به ارمغان می آورد. تفاوت قیمتی آن ها هم آنقدری نیست که بخواهید به سراغ مدل نخست بروید. هرچند مدل M.2 به مراتب گران تر است.

1. اپلیکیشن Clonezilla را دانلود و روی یک فلش یا CD رایت کنید. می توانید فرایند رایت کردن روی فلش یا CD را به وسیله اپلیکیشنی مثل Rufus انجام دهید. این اپلیکیشن می تواند یک USB قابل بوت شدن ایجاد کند.

2. SSD نو خود را به سیستم متصل نموده و به منوی بایوس بروید. در این مرحله کافی است SSD و هارد دیسک که قرار است بین آن ها فرایند کلون صورت بگیرد به سیستم متصل باشند. به خاطر داشته باشید SSD باید از هارد دیسک شما ظرفیت بیشتری داشته باشد. از یک پورت ساتا، آداپتور USB به ساتا یا درگاه M.2 برای اتصال SSD به سیستم بهره ببرید.

3. USB یا CD که اپلیکیشن Clonezilla درون آن رایت شده را به سیستم متصل نموده و وارد سیستم شوید. به منوی بایوس بروید (با توجه به گزینه ای که شرکت سازنده لپ تاپ برای محصول شما در نظر گرفته است، معمولا F2 یا DEL). بایوس را روی حالت بوت به وسیله USB قرار دهید. مراحل را ذخیره نموده و از بایوس خارج شوید. حالا سیستم شما ریستارت شده و به منوی Clonezilla بوت می گردد.

4. عملیات کلون کردن اطلاعات از هارد به SSD را شروع کنید. در این مرحله شما می توانید گزینه های مختلفی را ببینید که به شما یاری می نمایند اطلاعات را از هارد به SSD کلون کنید.

• از آن جایی که قصد دارید اطلاعات را به صورت کامل از هارد به SSD کلون کنید باید گزینه device-device را انتخاب کنید.

• هر دو دیسک باید بدون هیچ مسئله ای به سیستم متصل شده باشند. حالا گزینه disk-to-local-disk را انتخاب کنید.

• دیسک مبدا یا همان Source Disk که باید آن را انتخاب کنید، همان هارد دیسک و Target Disk یا دیسک مقصد که در واقع در پنجره بعدی به نمایش در می آید، همان SSD شماست.

• چک کردن را رد کنید چون این مرحله اصلا احتیاجی به انجام شدن نیست. خود Clonezilla هم در واقع به شما پیشنهاد می دهد این فرایند را انجام ندهید.

• حالا گزینه Use partition table from the source disk را انتخاب کنید. شما می توانید میزان پارتیشن را بعدا افزایش دهید. این کار یاری می نماید دیگر هیچ فضایی از هارد دیسک با ظرفیت ثابت اشغال نگردد. یک نمونه از این فضاها پارتیشن ریکاوری ویندوز است.

• حالا Clonezilla از شما تأییدیه می خواهد که فرایند کلونینگ را شروع کند. توجه داشته باشید این فرایند به هیچ عنوان قابل برگشت نیست. بنابراین حتما قبل از انجام آن سعی کنید از اطلاعات خود یک پشتیبان هم تهیه کنید.

• Clonezilla بعد از تأیید نهایی شما تمام اطلاعات هارد دیسک را کپی نموده و روی SSD قرار می دهد. مهم هم نیست فایل ها شامل چه مواردی می شوند. بنابراین ممکن است این فرایند بسته به حجم اطلاعات شما تا چند ساعت هم طول بکشد. البته این فرایند به سرعت خواندن هارد و نوشتن SSD هم وابسته است.

• وقتی فرایند به اتمام رسید، از شما خواسته می گردد تا سیستم را ریستارت کنید. این کار را انجام دهید.

• وارد بایوس شوید و SSD را به عنوان گزینه اصلی بوت سیستم معین کنید. می بینید که به شکل قابل توجهی سرعت بوت شدن به صفحه ویندوز کاهش پیدا نموده است و سیستم هم به شکل قابل توجهی سریع تر شده است.

اگر بین خرید رم و SSD فقط می توانید یک گزینه را تهیه کنید، حتما به سراغ SSD بروید. البته اگر سرعت انجام کار برای شما مهم است چون در غیر این صورت SSD فایده دیگری ندارد ولی می تواند یک سیستم قدیمی و کند را کاملا دگرگون کند.

نحوه افزایش پارتیشن

Clonezilla اطلاعات سیستم شما را مشابه هارد دیسک کپی و جایگذاری می نماید در نتیجه پارتیشن های شما ظرفیتی مشابه ظرفیت روی هارد دیسک خواهند داشت. اما SSD یک سری بخش های استفاده نشده هم دارد که می توانید با افزایش پارتیشن از آن ها بهره ببرید.

کافی است به سراغ ابزار مدیریت دیسک در ویندوز بروید (Disk Management). در لینوکس هم Gnome Disk Utility برای مدیریت دیسک در دسترس قرار گرفته است.

سخن پایانی

استفاده از SSD سرعت سیستم شما را به شکل قابل توجهی افزایش می دهد. اما گاهی اوقات شما باید اطلاعات روی هارد را روی SSD قرار دهید که انجام این کار ممکن است سخت باشد. با استفاده از یک کابل دو طرفه یا اپلیکیشن Clonezilla، شما می توانید این کار را به راحتی و بدون مشکل انجام دهید تا سیستم شما به شکل محسوسی سریع تر گردد.

منبع: MUO

سوالات متداول درباره کلون اطلاعات از هارد به SSD

آیا امکان از دست رفتن اطلاعات به وسیله فرایند کلون وجود دارد؟

معمولا کلونینگ یک فرایند امن است اما باید مراقب باشید طی فرایند سیستم خاموش نگردد یا برق نرود. علاوه بر این ها پیشنهاد می گردد حتما از اطلاعات خود قبل از نصب SSD روی سیستم بک آپ بگیرید.

چه نوع SSD بهتر است؟

SSDها به طور کلی سریع تر از هارد هستند اما اگر بین خود آن ها در پی یک گزینه ایدئال هستید، مدل هایی با رابط M.2 NVMe PCIe برترین گزینه هستند.

یک SSD چقدر از یک هارد معمولی سریع تر است؟

معمولا یک SSD می تواند 5 تا 20 برابر از یک هارد سریع تر باشد.

آیا SSD روی بهبود عملکرد بازی ها هم موثر است؟

خیر. فقط سرعت بارگذاری بازی ها کمتر می گردد در غیر این صورت هیچ تغییری روی فریم ریت یا کیفیت اجرای بازی مشاهده نخواهید کرد.